Op wijnreis naar de Moezel in Duitsland
Het viel afgelopen jaar niet mee om een wijnreisje te plannen, maar na een aantal keer de datum te hebben verzet was het in juli zo ver. Samen met vriend en pup ging ik een week op wijnreis naar de Moezel in Duitsland. Prima te doen met de auto trouwens, want we hebben er vanuit Utrecht een kleine vier uur op gereden. Je zou het zelfs kunnen combineren met een bezoekje aan de Ahr, hét spätburgunder paradijs van Duitsland, omdat je daar praktisch langs rijdt. Wij vonden het echter al spannend genoeg om zo’n lange autorit te maken met een pup van vier maanden oud, dus bezochten we alleen de Moezel (Mosel op z’n Duits).
De Mosel is een lang en smal wijngebied langs de oevers van de rivier de Moezel. Hellingen zijn hier extreem steil en je ziet hier onafgebroken wijngaarden van de grens van Frankrijk bij Trier tot aan Koblenz, waar de Moezel uitmondt in de Rijn. De Mosel is het oudste wijnbouwgebied van Duitsland en staat bekend om zijn rieslings. De bodem bestaat in dit gebied voornamelijk uit schilferig leisteen, oftewel Schiefer. Door dit bodemtype zijn de rieslings uit deze regio ziltig en mineralig. Het zijn heel elegante wijnen en de Mosel biedt veel meer dan de zoete witte wijnen, waar het gebied van oudsher bekend om staat.
Wij huurden een appartement in Bernkastel-Kues, hét middelpunt van de Mittelmosel. Omdat Bernkastel-Kues zo centraal gelegen is, is het vanuit hier heel eenvoudig om wijnhuizen in de buurt te bezoeken. Voor een wijnreis naar de Moezel, kan ik je deze plaats dan ook zeker aanraden. Binnen een straal van 20 tot 30 minuten rijden, kun je hier je hart ophalen. En wil je niet met de auto? Dan kun je in dit dorp ook fietsen huren.
Hierbij deel ik mijn 5 tips voor jouw wijnreis naar de Moezel:
1. Weingut Dr. Loosen
Weingut Dr. Loosen bevindt zich in Bernkastel-Kues. Vanaf ons vakantieappartement konden we hier dus lopend naar toe, ideaal! Het domein bestaat al ruim 200 jaar en de familie bezit zo’n 80 hectare aan wijngaarden. Sinds 1988 is het domein in handen van Ernst “Erni” Loosen. Hij wilde oorspronkelijk alleen maar riesling verbouwen en de kwaliteit en reputatie van deze druif naar een zo hoog mogelijk niveau brengen. Ook de riesling wijngaarden van zijn buurman wilde hij graag overnemen. Zijn buurman wilde echter alleen verkopen als Erni ook het perceel met weissburgunder overnam. En zo geschiedde… Heel bijzonder in deze regio, want weissburgunder kom je hier amper tegen. Overigens echt een ontzettend lekkere, toegankelijke en frisse wijn.
Wat verder nog bijzonder is aan dit wijnhuis is dat Ernst Loosen de eerste is die ‘GGR’ op zijn wijnflessen is gaan zetten. GGR staat in dit geval voor Grosses Gewächs Reserve. Grosses Gewächs is een officiële benaming en staat voor wijnen van de beste, nauwkeurig afgebakende percelen van geklasseerde wijngaarden. Grosses Gewächs Reserve is echter geen officiële benaming en hiervoor zijn ze bij Dr. Loosen dan ook voor op de vingers getikt door de VDP (de vereniging van Duitse wijnproducenten die bepaalde kwaliteitsnormen nastreven). Ook al is GGR nog altijd niets officeels, de benaming wordt nu gedoogd en mag op de flessen gebruikt blijven worden. Bijzonder aan de GGR wijnen ten opzichte van de ‘gewone’ GG wijnen van Dr. Loosen is dat de GGR wijnen 24 maanden rijpen op de lie in houten vaten van 1000 liter. Daarna worden ze nog eens 12 maanden op fles bewaard voordat ze op de markt worden aangeboden.
2. Weingut Haart
Zwaar verregend stapten we binnen bij Weingut Haart in het dorpje Piesport. Het wijnhuis is heel mooi gelegen. Vanaf de proeftafels heb je uitzicht op de Moezel. Of in ons geval… heel veel regen (want wat we deze dag nog niet wisten, was dat de Moezel een paar dagen later zou overstromen). We werden warm welkom geheten door Johannes Haart. Samen met zijn broer Marcus runt hij dit familiewijnhuis sinds 2015. Weingut Haart is één van de oudste familiewijnhuizen in de Moezel, want al sinds 1337 houdt deze familie zich bezig met wijnbouw. En qua druiven zijn ze hier heel duidelijk, riesling is het enige dat ze maken. En de druiven groeien alleen maar op zeer steile hellingen. Wat mij betreft is dit wijnhuis één van besten als het gaat om prijs-kwaliteit.
Zelfs onder de 10 euro vind je hier al een aantal prachtige rieslings; een droge (Mosel Riesling) en een halfdroge variant (Haart to Heart). Ondanks dat dit de instapwijnen van het huis zijn, zijn ook deze wijnen zo een jaar of 5 te bewaren. Naast deze wijnen maken ze ook een aantal ortsweine, afkomstig van wijngaarden uit het dorp. Ook deze Piesporter rieslings zijn zeer de moeite waard en hier hebben we dan ook wat flesjes van mee naar huis genomen. Het grootste deel van het wijnassortiment komt van vier bijzondere wijngaarden: Goldtröpfchen, Kreuzwingert, Grafenberg en Ohligsberg. Van deze wijngaarden komen dan ook de beste wijnen van Weingut Haart, namelijk de Grosses Gewächs. Ook worden er een behoorlijk aantal Kabinett, Spätlese, Auslese en zelfs (Trocken)Beerenauslese gemaakt van de druiven afkomstig van deze wijngaarden. Mijn favoriet was overduidelijk de Ohligsberg. Het zijn iets minder expressieve wijnen dan bijvoorbeeld de wijnen van Goldtröpfchen. Dit komt door de rotsige bodem en de armere grond. De Ohligsberg Kabinett en Ohligsberg Spätlese liggen hier nu te wachten om gedronken te worden.
3. Weingut Markus Molitor
Weingut Markus Molitor is wat mij betreft een must-visit. Zet dit wijnhuis dus zeker op je lijstje als je een wijnreis naar de Moezel gaat maken! Toen we binnenkwamen voor de proeverij gingen we zitten aan een enorme tafel waar andere bezoekers al aan het proeven waren. Ieder ‘proefgroepje’ had zijn eigen medewerker van het wijngoed die toelichting gaf over de wijnen. Wat dit huis bijzonder maakt is dat ze niet alleen riesling aanbieden, maar ook pinot noir en pinot blanc. Tot het einde van de jaren ’80 was het in de Moezel verboden om pinot noir aan te planten. Inmiddels is het toegestaan en WAUW, we waren echt ontdaan van de twee soorten pinot noir die we proefden: Einstern en Zeltinger Schlossberg. Anders dan je misschien zou verwachten, want wat minder aards en minder biet dan bijvoorbeeld bij een pinot noir uit Frankrijk.
Dan de rieslings; we proefden er in totaal 15! Bij Markus Molitor hebben ze alle rieslings (35 stuks) onderverdeeld in 3 categorieën. Bij elke wijnfles zit over de kurk een omhulsel, de capsule. Deze capsule kan in het geval van riesling wit, groen of goud zijn. De witte capsules worden gebruikt bij de droge rieslings. Hebben we te maken met een halfdroge (of halfzoete) riesling, dan gebruiken ze bij Markus Molitor een groene capsule. De gouden capsules worden enkel gebruikt bij zoete rieslings. En het bijzondere is… zelfs in de categorie van de witte capsules, oftewel de droge rieslings, kom je een aantal Spätlese en Auslese rieslings tegen. Ik was altijd in de veronderstelling dat Spätlese en Auslese wat zoetere wijnen waren. Maar niks is minder waar; Markus Molitor heeft mij laten zien dat ze ook droog kunnen smaken. Toch waren de Kabinett wijnen van dit wijnhuis wel mijn favoriet. Hier gingen er dus een aantal van mee naar huis. En de pinot noirs niet te vergeten!
4. Weingut Schloss Lieser
Weingut Schloss Lieser is in de jaren ’90 gekocht door Thomas Haag en zijn vrouw Ute. Voorheen was dit wijnhuis in het bezit van een wijnmaker die wijn in pakken maakte en het huis lag er vervallen bij. Na jaren hard werken is dit wijnhuis opgeknapt en Thomas Haag heeft zelfs de award “German winemaker of the year” gekregen. Al het werk in de wijngaarden en in de kelders gebeurt hier met de hand. Doordat ze veel met botrytus werken, is ervaring bij de plukkers een must. De plukkers moeten namelijk het verschil tussen goede en slechte schimmels herkennen. In de jaren ’90 begon Schloss Lieser met zo’n 6 hectare wijngaarden die ze hadden overgenomen van de vorige eigenaar. Inmiddels bezitten ze zo’n 24 hectare wijngaarden en zoon Niklas en dochter Lara staan al klaar om het wijnhuis van hun ouders over te nemen.
Men maakt hier klassieke Mosel wijnen van de riesling druif, op een enkele uitzondering na. Ze hebben namelijk ook één weisburgunder in het assortiment. Mijn favoriete wijnen van Schloss Lieser waren die afkomstig van de wijngaard Niederberg Helden. Hier gingen dan ook een Spätlese, een Auslese en twee Grosses Gewächs van mee naar huis. Overigens kon ik ook de Juffer feinherb niet laten liggen; een frisse riesling met smaken van Doyenné du Comice peer, honing en citrus.
5. Weingut Clemens Busch
Op onze een-na-laatste dag bezochten we Weingut Clemens Busch. Al vroeg werden we gebeld dat het niet mogelijk was om naar het wijnhuis zelf te komen. Het wijnhuis was namelijk ondergelopen doordat de Moezel die nacht was overstroomd. Wel wilden ze ons nog graag de wijnen laten proeven en daarvoor mochten we langskomen op de kantoorlocatie. Ondanks dat men moest improviseren gezien de locatie, was dit echt een waanzinnige proeverij. Clemens Busch behoort vanaf nu ook zeker tot mijn favoriete Duitse wijnhuizen! Ga je op wijnreis naar de Moezel? Vergeet dan dus ook zeker dit wijnhuis niet!
Waar bij Markus Molitor de capsule de zoetheid van de wijn aangaf, geeft de capsule bij Clemens Busch aan op welk type leisteen de wijnstokken groeien. Zo onderscheiden ze grijze leisteen (grauen Schiefer), rode leisteen (roten Schiefer) en blauwe leisteen (blauen Schiefer). De blauwe leisteen is de hardste variant. Deze houdt warmte het beste vast, maar ook moeten de wijnstokken harder werken om hier voldoende vocht en voedingsstoffen binnen te krijgen. De rode leisteen is juist wat zachter en een meer vruchtbaar bodemtype. Rode leisteen geeft vaak wat spicy tonen aan de wijn.
Bij Clemens Busch vind je top rieslings van verschillende terroirs die direct naast elkaar gelegen zijn. De ortsweine van dit wijnhuis zijn al fantastisch. Helaas waren de riesling van de rode leisteen niet op voorraad, maar zowel van de Riesling “vom grauen Schief” en van de Riesling “vom blauen Schiefer” was ik erg onder de indruk. Van de Grosses Gewächs wijnen vond ik de Marienburg Fahrlay en Marienburg Falkenlay het meest bijzonder. Ook de Marienburg Kabinett is er trouwens één om te onthouden als je een mooie wijn zoekt voor bij een Aziatische maaltijd. En aangezien ik daar dol op ben, ging deze wijn dus ook met mij mee naar huis.
Wanneer ga jij op wijnreis naar de Moezel?
Ben je van plan een tripje te maken naar de prachtige Mosel regio? Overweeg dan zeker deze wijnhuizen te bezoeken. Stuk voor stuk toppers! Wij zaten zelf een hele week in de Moezel en ik kan je vertellen dat dat absoluut niet te lang is. Naast wijnen, kun je in deze regio namelijk ook heerlijk fietsen en wandelen. Door de mooie natuur ook zeker een aanrader om je hond mee te nemen op wijnreis naar de Moezel. Bij wijnhuizen mag hij namelijk overal mee naar binnen en na een wijnproeverij is een lekkere wandeling geen slecht idee 😉
